بررسی تاریخی و محتوایی حدوث دهری میرداماد

thesis
abstract

حدوث و قدم در فلسفه و کلام اسلامی به این معناست که چیزی نبوده و بوجود آمده است. از دیرباز تاکنون در رابطه با حدوث و قدم عالم هر یک از فلاسفه و متکلّمین نظرات گوناگونی ارائه کرده اند. میرداماد نیز یکی از فیلسوفانی است که در حلّ این معضل کوشیده و سعی در اثبات حدوث دهری عالم داشته است. از نظر او دهر به معنای وعائی بین عالم سرمد و زمان می باشد. میرداماد برای تبیین و توضیح حدوث دهری عالم مراتب هستی را از باری تعالی تا ممکنات به سه مرتبه تقسیم می کند و معتقد است که عالم مسبوق به وعاء دهر بوده و حادث به حدوث دهری است. قبل از میرداماد، فارابی و ابن سینا، برای توضیح حدوث عالم از اصطلاح حدوث ذاتی استفاده کرده اند و میرداماد در طی اثبات حدوث دهری معتقد است که فلاسفه قبل از او به حدوث دهری اذعان داشته اند و این را می توان از میان کلمات این فلاسفه دریافت. میرداماد برای اثبات این مطلب به اکثر آثار فلاسفه ی قبل از خود ارجاع می دهد و از سخنان این فلاسفه در اثبات ادعای خود استفاده می کند. در این پژوهش در نظر داریم به بررسی ریشه-های تاریخی حدوث دهری در آثار این فیلسوفان بپردازیم و نظر میرداماد در رابطه با حدوث دهری را بیان کنیم. برای رسیدن به این مقصود ابتدا با مطالعه ی آثار فیلسوفان یونانی و اسلامی، ریشه های حدوث دهری میرداماد را در آن آثار بررسی کردیم، سپس به بررسی منابع میرداماد در حدوث دهری پرداخته ایم و میزان تأثیرپذیری میرداماد از این منابع را بیان کرده ایم. در پایان اشکالات مطرح شده از سوی منتقدان حدوث دهری را بررسی کردیم. کلید واژه: حدوث دهری، حدوث ذاتی، عدم مجامع، عدم مقابل، میرداماد

similar resources

بازخوانی نظریّه حدوث دهری میرداماد

میرداماد در مسأله حدوث و قدم عالم،‌دیدگاه حدوث دهری را ارائه کرده است. به اعتقاد وی اتّصاف به «قدمت» خاصّ هستی سرمدی حق تعالی است و وجود هر مخلوقی (اعمّ از مجرّد و مادّی) مسبوق به عدم دهری و متّصف به حدوث دهری است.مقصود میرداماد از «عدم دهری»، عدم مقابل واقعی و نفس الأمری است که بدون اتّصاف به هیچ گونه کمیّت و امتداد حقیقی یا وهمی و متوهّم بر هستی عالم تقدّم دارد و موجب تأخّر انفکاکی وجود ماسوی الله از وج...

full text

تأمّلی در انتساب رسالۀ «نور ‌‌الهدایة» به جلال‌الدین دوانی (مطالعه‌ای متن‌محور بر بنیاد نظریّۀ «حدوث دهری» و آثار میرداماد)

نظریّۀ «حدوث دهری» عمدتًا با میرداماد و به‌عنوان اساسی‌ترین نوآوریِ فلسفی او شناخته می‌شود. وی با اشاره به ناکامیِ فلاسفۀ پیش از خود در تبیین برهانیِ مسئلۀ پیدایش جهان، محتوا و اصطلاح نظریّۀ «حدوث دهری» را نتیجۀ ابداع خویش و بزرگترین ثمرۀ حکمت یمانی دانسته است. از سوی دیگر، ملّامحمّداسماعیل خواجویی بر بنیاد متن رسالۀ نور الهدایة و پذیرش انتساب آن به جلال‌الدین دوانی، دیدگاه‌ او را بر آموزۀ حدو...

full text

حدوث دهری ، اصالت وجود و ماهیت و بداء در اندیشه میرداماد

با توجه به اینکه حدوث دهری یکی از موضوعات مهم در مباحث فلسفه اسلامی بوده و می باشد؛ و از سوی دیگر، فلاسفه قبل از میرداماد از حدوث دهری بحثی به میان نیاورده اند؛ می توان گفت، بحث حدوث دهری توسط ایشان در واقع به پر بار شدن مباحث فلسفی کمک نموده است. چرا که بعد از مطرح شدن این بحث توسط وی، منجر به ارائه نظریات گوناگون درباره حدوث دهری گشته است. البته می توان به طور قطع چنین گفت که حدوث دهری از ابت...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید مدنی آذربایجان - دانشکده الهیات

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023